Πανίκος Κρυστάλλης – (1961/1963)

Ο Πανίκος Κρυστάλλης γεννήθηκε την 1η Ιουλίου 1938 στον Αμίαντο της επαρχίας Λεμεσού  στην Κύπρο. Γέννημα – θρέμμα Λεμεσιανός ξεκίνησε να ασχολείται με το ποδόσφαιρο συστηματικά το 1953 όταν σε ηλικία 14 ετών εντάχθηκε στη δύναμη της Α.Ε. Λεμεσού με προπονητή τον Αργύρη Γαβαλά, ο οποίος γρήγορα διέκρινε το ταλέντο και τις επιθετικές ικανότητες του μικρού προωθώντας τον στις μεγαλύτερες ομάδες του σωματείου.
Αφού κατέκτησε δύο φορές το Πρωτάθλημα στην Κύπρο με την ΑΕΛ, το 1957 ο Κρυστάλλης και άλλοι ποδοσφαιριστές ήρθαν σε ρήξη με την διοίκηση του σωματείου με αποτέλεσμα την τιμωρία τους και την μεταπήδηση τους στην άλλη ομάδα της πόλης, τον Απόλλωνα Λεμεσού που τότε αγωνιζόταν στην Β’ Κατηγορία. Με την φανέλλα του Απόλλωνα ξεκίνησε να αγωνίζεται με την λήξη της τιμωρίας του το 1958 και συνετέλεσε στην άνοδο της ομάδας στην Α’ Κατηγορία ενώ στην περίοδο 1960-61 αναδείχθηκε πρώτος σκόρερ στο Κυπριακό Πρωτάθλημα με 26 γκολ.
Πολυθεσίτης μέσα στον αγωνιστικό χώρο, χαρακτηρίστηκε σαν ένα από τα πολυτιμότερα «δεκάρια» που γέννησε η Κύπρος με άριστη τεχνική κατάρτιση και τρομερή ικανότητα σε μεταβιβάσεις ακριβείας, ενώ το ποιοτικό ποδόσφαιρο που απέδιδε συχνά συνδυαζόταν και με επίτευξη τερμάτων.
Η φήμη του νεαρού μεσοεπιθετικού με την ιδιαίτερη ευχέρεια στο σκοράρισμα εξαπλώνεται και το καλοκαίρι του 1961 αποφασίζει να εγκαταλείψει τον Απόλλωνα, καθώς η ομάδα της Λεμεσού βρίσκεται στο στόχαστρο των Βρεττανών αποικιοκρατών του νησιού και εμποδίζεται η όποια πρόοδος και επιτυχία της. Ο παραδοσιακός εναγκαλισμός των Κυπριακών ποδοσφαιρικών ομάδων με την πολιτική στο νησί προκαλεί την έκπληξη όλων όταν ο “δεξιός” Απόλλων Λεμεσού συνηγορεί στην μετακίνηση του Κρυστάλλη το καλοκαίρι του 1961 στην “αριστερή” Ομόνοια. Μια τουρνέ σε πόλεις της τότε ΕΣΣΔ θα είναι η μοναδική επαφή του Κρυστάλλη με την ομάδα της Λευκωσίας, καθώς η επιστροφή στην Κύπρο θα σημάνει την διακοπή της συνεργασίας. Σημαντικό ρόλο σε αυτή την διακοπή έπαιξε και η ήδη εκπεφρασμένη επιθυμία της ΑΕΚ να εντάξει τον Πανίκο Κρυστάλλη στην δύναμη της. Η συμμετοχή στο προηγμένο, για τα τότε Κυπριακά δεδομένα, Ελληνικό Πρωτάθλημα αποτελούσε “όνειρο ζωής” όλων των Κυπρίων ποδοσφαιριστών κι έτσι ο Κρυστάλλης έναντι του “μυθικού” για την εποχή ποσού των 5000 Αγγλικών Λιρών, μαζί με τον συμπατριώτη του Δημήτρη Ζάγκυλο της Ανόρθωσης μεταγράφονται στην ‘Ενωση τον Αύγουστο του 1961.
Ο Κρυστάλλης αν και βρίσκει μπροστά του “ιερά τέρατα” στην μεσοεπιθετική γραμμή της ΑΕΚ, όπως ο Κώστας Νεστορίδης και αργότερα ο Μίμης Παπαϊωάννου, καταφέρνει να επιβιώσει και να εντυπωσιάσει αρκετές φορές με τις εμφανίσεις του καταγράφοντας 24 συμμετοχές και 2 γκολ στην περίοδο 1961-62 και 8 συμμετοχές με 1 γκολ στην περίοδο 1962-63.
Στις 2/5/1962 η ΑΕΚ αντιμετωπίζει σε φιλικό αγώνα την Αγγλική Μπόλτον στην Νέα Φιλαδέλφεια. Η Κιτρινόμαυρη νίκη με 4-2 θα στηριχθεί εν πολλοίς και στην απόδοση του Πανίκου Κρυστάλλη που χρίστηκε και σκόρερ μαζί με τους Σταματιάδη και Νεστορίδη (2 γκολ). Οι άνθρωποι της Μπόλτον θα ενδιαφερθούν για την απόκτηση του η οποία δεν θα τελεσφορήσει καθώς δεν θα γεφυρωθεί το χάσμα των 17000 Λιρών που ζητούσε η ΑΕΚ με τις 12000 Λίρες που πρόσφεραν οι Άγγλοι.
Το καλοκαίρι του 1963, η πολιτική “επεμβαίνει” για ακόμη μία φορά στην ποδοσφαιρική καριέρα του Πανίκου Κρυστάλλη. Ο πρόεδρος του Απόλλωνα Λεμεσού Αιμίλιος Μιχαηλίδης φτάνει εσπευσμένα στην Αθήνα και σχεδόν διατάσσει τον Κρυστάλλη να επιστρέψει στην Κύπρο και τον Απόλλωνα μη αφήνοντας του περιθώρια αντίδρασης. Ο Απόλλωνας βρισκόταν σε κάμψη και ένας πιθανός υποβιβασμός του στην Β’ Κατηγορία κάθε άλλο παρά αποτελούσε Κυβερνητική επιλογή στην Κύπρο. Ο Κρυστάλλης υπακούει στα εκ Κύπρου κελεύσματα και αφήνει την ΑΕΚ έχοντας στεφθεί Πρωταθλητής με την Κιτρινόμαυρη φανέλλα στην περίοδο 1962-63.
Θα αγωνιστεί με την φανέλλα του Απόλλωνα Λεμεσού μέχρι και το 1967 κατακτώντας 2 φορές το Κύπελλο Κύπρου.
Αγωνίστηκε 19 φορές με την φανέλλα της Εθνικής Ανδρών της Κύπρου με την οποία σημείωσε 4 γκολ.
Μετά την ολοκλήρωση της ποδοσφαιρικής του καριέρας, ασχολήθηκε με την προπονητική παραμένοντας πάντα στην αγαπημένη του γενέτειρα Λεμεσό, όπου και αντιμετωπίζεται σαν ένας ποδοσφαιρικός θρύλος απολαμβάνοντας την αγάπη και τον σεβασμό των συμπολιτών του. Έχει εκδόσει την αυτοβιογραφία του με τίτλο “Το παιδί της αλάνας” αποτίοντας “φόρο τιμής” στο ξεκίνημα του και το παιχνίδι με την “στρογγυλή θεά” στις “χωράφες” της Λεμεσού.