Θωμάς Μαύρος – (1976/1987)

Αν τα δύο επικρατέστερα κριτήρια για να χαρακτηριστεί ένας αθλητής σαν “σημαία της ομάδας” είναι αφ’ ενός τα προσωπικά και ομαδικά επιτεύγματα επί των ημερών του και αφ’ ετέρου η έμπρακτα αποδεδειγμένη ικανότητα του να σηκώνει μόνος αυτός στις πλάτες του την ιστορία και το πρεστίζ της ομάδας σε δύσκολες γι’ αυτήν εποχές, τότε ο Θωμάς Μαύρος αποτελεί την επιτομή του όρου.
Γεννημένος στις 31 Μαΐου 1954 στην Καλλιθέα, όπου έμεινε μέχρι τα 4 χρόνια του και την μετακόμιση στο Παλαιό Φάληρο, ευτύχησε να έχει πατέρα τον Μιχάλη Μαύρο, έναν άνθρωπο που αν και δεν υπήρξε ποδοσφαιριστής ήταν ένας μεγάλος λάτρης του αθλήματος.
Απ’ όταν ο Θωμάς ήταν μόλις 5 ετών, ο πατέρας του έβαζε αυτόν και τον αδελφό του στην αυλή της μονοκατοικίας τους κάθε πρωί, από τις 7 μέχρι τις 9, και τους μάθαινε μπάλα. Έτσι προσπάθησε να τους μάθει τα πάντα γύρω από το ποδόσφαιρο βοηθώντας τους να τα εμπεδώσουν με την ανελλιπή παρουσία κάθε Κυριακή στο γήπεδο. Στο γήπεδο της γειτονικής τους Νέας Σμύρνης παρακολουθώντας τον τοπικό Πανιώνιο. Ο, μεγαλύτερος του Θωμά, αδελφός του Σωτήρης εντάχθηκε σύντομα στα παιδικοεφηβικά τμήματα του Πανιωνίου.
Για τον 7χρονο Θωμά όλα ξεκίνησαν μια χειμωνιάτικη Κυριακή του 1961, όταν μετά από άρνηση του πατέρα του για επίσκεψη στο γήπεδο λόγω κακοκαιρίας, αποφάσισε να πάει μόνος στη Νέα Σμύρνη για ένα ματς Πανιώνιος – Πιερικός. Η αναμονή του μικρού έξω από την θύρα αποδυτηρίων του γηπέδου, η απόσπαση της προσοχής του τότε ηγέτη της ομάδας Τάκη Παπουλίδη και η προτροπή του προς τον Θωμά να βγεί μαζί τους στο γήπεδο για το ζέσταμα όπως και η συμμετοχή του σε αυτό, καθώς μετά από παραίνεση του Παπουλίδη έπαιξαν οι δυό τους “κεφαλιές”, φτάνοντας τις 65 χωρίς να χάσουν την μπάλα, οριοθέτησαν το ξεκίνημα μιας “σαν παραμύθι” ιστορίας και της καριέρας του μεγαλύτερου -ίσως- στράϊκερ που πάτησε τα Ελληνικά γήπεδα.
Ο Παπουλίδης διακρίνοντας το ταλέντο και τις ικανότητες του μικρού, τον προέτρεψε να έρχεται σε κάθε αγώνα με στολή του Πανιωνίου και να μπαίνει στο γήπεδο μαζί με την ομάδα εκτελώντας χρέη μασκότ. Στο πρώτο ματς που συμμετείχε ο Θωμάς σαν μασκότ, ο Πανιώνιος νίκησε 1-0 τον Ολυμπιακό και ο μικρός καρπώθηκε 100 δραχμές για το γούρι που έφερε.
Στα 11 χρόνια του εντάχθηκε στα τμήματα υποδομών του συλλόγου και άρχισε η εντατική ενασχόληση του με το ποδόσφαιρο. Μια άσχημη συγκυρία σχετική με την απογοήτευση των δικών του από τον παραγκωνισμό του αδελφού του στο εφηβικό τμήμα τον έφερε να κάνει μερικές προπονήσεις με τα τσικό του Ολυμπιακού. Εκεί ο Ηλίας Υφαντής διέκρινε αμέσως την αξία του και του ζήτησε να ενταχθεί στην ομάδα. Η άρνηση του Πανιωνίου να παραχωρήσει το δελτίο απέτρεψε την μεταγραφή αλλά απογοήτευσε τον έφηβο Θωμά σε σημείο να απέχει από τις δραστηριότητες του Πανιωνίου. Το χάσμα γεφύρωσε ο έφορος της ομάδας Παπιδάς μετά από επίσκεψη στο σπίτι της οικογένειας Μαύρου και υπόσχεση στον 14χρονο Θωμά για συμμετοχή στην εφηβική ομάδα.
Εκεί ευτύχησε να συναντηθεί με δύο προπονητές της ανδρικής ομάδας που βρίσκονταν μακριά από τις όποιες αγκυλώσεις σχετικά με την ηλικία και τα ονόματα. Ο Ντέτζο Μπούτζακ στην αρχή και -κυρίως- ο Τζο Μάλλετ στη συνέχεια διέκριναν και καλλιέργησαν το αστείρευτο ταλέντο του μικρού Θωμά με αποτέλεσμα να γίνει σε ηλικία 16 ετών ο νεαρότερος παίκτης που έχει παίξει σε αγώνα Α’ Εθνικής όπως και ο νεαρότερος σκόρερ όταν στις 17/1/1971 σκόραρε το μοναδικό γκολ στο 65′ του ματς Πανιώνιος – Πιερικός 1-0.
Το ταλέντο του, οι ικανότητες του και πάνω απ’ όλα η απίστευτη εκτελέστικη δεινότητα του δεν ήταν δυνατόν να αφήσουν ασυγκίνητες τις μεγάλες ομάδες του κέντρου. Υπέρτερος όλων αποδείχθηκε ο διακαής πόθος που έτρεφε για θεαματικούς και αποτελεσματικούς παίκτες ο Λουκάς Μπάρλος.
Ο μεγάλος ηγέτης της ΑΕΚ θεώρησε τον Θωμά σαν απαραίτητο “πετράδι” στο εκθαμβωτικό και αμύθητης αξίας “περιδέραιο” που ετοίμαζε για να στολίσει με αυτό την Ιστορία της Ένωσης. Και όταν ο Λουκάς Μπάρλος ήθελε πραγματικά κάτι, ήταν βέβαιο ότι θα το αποκτούσε. Σχεδόν πάντα πληρώνοντας παραπάνω χρήματα αρνούμενος να μεταχειριστεί “υπόγειες” και “αναξιοπρεπείς” μεθόδους.

video: http://www.youtube.com/watch?v=d2qh2BagnIw

Η εκδήλωση ενδιαφέροντος από την ΑΕΚ το καλοκαίρι του 1975 προσέκρουσε -ως συνήθως- στην αδιάλλακτα αρνητική στάση των ανθρώπων του Πανιωνίου. Η Ένωση ετοιμαζόταν να “ξαναζήσει” την περιπέτεια του Κώστα Νεστορίδη.
Η δίψα του Θωμά για να παίξει στην μεγάλη ΑΕΚ της εποχής όπως και η απεριόριστη εκτίμηση του στο πρόσωπο του Λουκά Μπάρλου στάθηκαν αδύνατες να κάμψουν την ανεξήγητη και περίεργη εμμονή του προέδρου του Πανιωνίου Τσολακάκη για ακύρωση της μεταγραφής. Χρειάστηκε να περάσει ένας χρόνος με τον Μαύρο εκτός αγωνιστικής δράσης, η επίκληση από πλευράς του της τυπικής ακυρότητας του δελτίου στον Πανιώνιο καθώς απουσίαζε η γονική υπογραφή και υπήρχε μόνο αυτή του 11χρονου Θωμά και βέβαια ένα αστρονομικό για την εποχή ποσό της τάξης των 12 εκατομμυρίων δραχμών που αγόγγυστα έβγαλε από την τσέπη του ο Μπάρλος, για να επικυρωθεί οριστικά και αμετάκλητα τον Ιούνιο του 1976 η μεταγραφή στην ΑΕΚ.

video : http://www.youtube.com/watch?v=_1hvyvmVU9M

Το αίσιο τέλος της υπόθεσης έφερε αφ’ ενός την χαρά και την ικανοποίηση στους δυο βασικούς συντελεστές, τον Λουκά Μπάρλο και τον Θωμά Μαύρο που έκτοτε απέκτησαν μια σχέση “πατέρα – γιού” σε κάθε επίπεδο και αφ’ ετέρου ένα από τα μεγαλύτερα δώρα στον Κιτρινόμαυρο Λαό. Ένα δώρο με το οποίο οι Ενωσίτες δέθηκαν με δεσμούς παράφορης λατρείας, απίστευτης αλληλοεκτίμησης και αλληλοκατανόησης που εκατέρωθεν δεν προδόθηκαν ποτέ ως σήμερα και μοιάζει αδύνατο να συμβεί κάτι τέτοιο στο διηνεκές. Ο Μπάρλος εμπλουτίζει το δυναμικό της ΑΕΚ με έναν κυνηγό – φωτιά, έναν απίστευτα εύστροφο ποδοσφαιριστή με μοναδική ικανότητα να οσμίζεται το γκολ και να βρίσκεται πάντα στην κατάλληλη θέση για να κεραυνοβολήσει την αντίπαλη εστία. Ο Μαύρος δείχνει να έχει μια μοναδική σχέση με το γκολ ενώ η έξτρα προσωπική εκγύμναση που συχνά ακολουθεί με βάρη, τρέξιμο στην άμμο και άλλες πρωτότυπες για την εποχή μεθόδους, τον κάνουν να είναι το πλέον δυσκολοκατάβλητο εμπόδιο ακόμη και για τον καλύτερο αμυντικό.

Η καριέρα του Θωμά Μαύρου στην ΑΕΚ μοιάζει με ένα υπερπολύτιμο κέρμα. Υπερπολύτιμο μεν, με δύο διαφορετικές όψεις δε.
Το πρώτο μισό είναι γεμάτο επιτυχίες και χαρά. Απεικονίζει την θρυλική πορεία μέχρι τον Ημιτελικό του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ της περιόδου 1976-77 με καθοριστικά γκολ του Μαύρου, το Ντάμπλ της περιόδου 1977-78 με 22 γκολ στο Πρωτάθλημα και 8 στο Κύπελλο από τον Θωμά, το Πρωτάθλημα της περιόδου 1978-79 με εκείνον να σημειώνει 31 γκολ και να κερδίζει το αργυρό Ευρωπαϊκό παπούτσι χάνοντας το χρυσό από τον Κέες Κίστ της ΑΖ Άλκμααρ με 34 και γενικότερα την παρουσία και συμμετοχή στην θεαματικότερη και πληρέστερη ομάδα που είχε ως τότε εμφανιστεί στο Ελληνικό ποδόσφαιρο. Το δίδυμο που δημιούργησε με τον Ντούσαν Μπάγεβιτς στο πρότυπο “ψηλός – κοντός” στην επίθεση της ΑΕΚ θεωρείται από πολλούς μοναδικό και αξεπέραστο μέχρι και σήμερα.
Η άλλη όψη του κέρματος που απεικονίζει το δεύτερο μισό της παρουσίας του στην ΑΕΚ είναι εντελώς διαφορετική. Η αποχώρηση του Λουκά Μπάρλου από την Προεδρία το 1981 προμηνύει τον ερχομό των “ισχνών αγελάδων” για την ομάδα. Οι πρόεδροι εναλλάσσονται με ταχείς ρυθμούς, οι προπονητές με ταχύτερους, οι μεταγραφές παικτών δεν έχουν σε καμιά περίπτωση την λάμψη και την αίγλη της εποχής Μπάρλου και η αποδυνάμωση της ομάδας επέρχεται με μαθηματική ακρίβεια. Και ενώ όλα μοιάζουν να καταρρέουν, η “φωνή” του Θωμά Μαύρου “ακούγεται” στεντόρεια δηλώνοντας “παρών”. Δείχνει να παίρνει μόνος αυτός την ΑΕΚ από το χέρι και να την προχωρεί στο διάβα της Ιστορίας αρνούμενος να συμβιβαστεί με την αγωνιστική της εξασθένηση. Μένει μόνος αυτός να υπερασπίζεται ονόματα και τιμές του συλλόγου, να δημιουργεί νέους οπαδούς της ομάδας, να τρομοκρατεί αντιπάλους απλά με την παρουσία του. Μεταλαμπαδεύει στους πιτσιρικάδες που τον περιτριγυρίζουν στο ρόστερ όλα όσα εισέπραξε και αποκόμισε στις μέρες της δύναμης και της δόξας. Στέλνει διαρκώς το μήνυμα στον κόσμο της ομάδας πως ότι κι αν συμβαίνει αυτός θα φροντίζει για να κυκλοφορούν πάντα με το κεφάλι ψηλά. Φορτώνεται στους ώμους του την περηφάνεια ενός ολόκληρου Λαού. Του δικού του Κιτρινόμαυρου Λαού.Σιχαίνεται την ήττα και πολεμά υπεράνθρωπα για να μην έρθει.
Άλλοτε το καταφέρνει όπως με την κατάκτηση του Κυπέλλου την περίοδο 1982-83 με την νίκη 2-0 στο ΟΑΚΑ επί του ΠΑΟΚ με γκολ δικό του και του Βαγγέλη Βλάχου και αποκλείοντας τον Ολυμπιακό στα Προημιτελικά με δυο νίκες και δικό του γκολ στη νίκη με 0-1 στο “Καραϊσκάκη” ή γινόμενος ένας από τους εννέα συνολικά παίκτες στην Ιστορία που έχουν πετύχει πέντε γκολ σε ένα ματς στο ΑΕΚ- Αιγάλεω 5-2 στις 27/1/1985, χρονιά που αναδείχτηκε πάλι πρώτος σκόρερ Α’ Εθνικής με 27 γκολ. Χαρακτηριστικό της αποδοχής και της αναγνώρισης της αξίας του ακόμη και από αντιπάλους οπαδούς είναι ότι στον προαναφερθέντα επαναληπτικό απέναντι στον Ολυμπιακό στο “Καραϊσκάκη” για το Κύπελλο Ελλάδας το 1983, όταν στην αντεπίθεση που οδήγησε στο γκολ, πήρε τη μπάλα στο ύψος της σέντρας και ξεχύθηκε προς την ερυθρόλευκη περιοχή πολλοί φίλαθλοι του ΟΣΦΠ άρχισαν να αποχωρούν από το γήπεδο βέβαιοι για την επίτευξη του γκολ από τον Θωμά και τον κατά συνέπεια αποκλεισμό της ομάδας τους.
Άλλοτε όμως ο Θωμάς δεν αρκεί και η ΑΕΚ γνωρίζει δύσκολες και μαύρες μέρες. Μόνος συνδετικός κρίκος ακλόνητος στις μεταβολές των καταστάσεων η αξεπέραστη λατρεία του κόσμου της ΑΕΚ γι’ αυτόν και εκείνου για τον κόσμο. Είτε με χαμόγελο από χαρά στα πρόσωπα είτε με δάκρυα λύπης να κυλούν, το σύνθημα “Ποιός, ποιός, ποιός, ο ΜΑΥΡΟΣ ο ΘΕΟΣ” δονεί και συγκλονίζει τα γήπεδα όπου εμφανίζεται η ΑΕΚ ενώ ο λεξιπλάστης Φαίδωνας Κωνσταντουδάκης στα υπό διάφορα ψευδώνυμα γραπτά του στον συλλογικό “Δικέφαλο” έχει ήδη αποδόσει τα του Καίσαρος τώ Καίσαρι με την απλή προσθήκη ενός φωνήεντος δημιουργώντας τον Θ(Ε)ΩΜΑ ΜΑΥΡΟ.
Μόνος ασυγκίνητος και εκτός πραγματικότητας αποδεικνύεται ο γραφικός και άτιτλος Έλληνας προπονητής κυρ Νίκος Αλέφαντος που με στόμφο και υπεροψία διαγιγνώσκει ανεπάρκεια του Μαύρου, διαπιστώνει προχωρημένη ποδοσφαιρική ηλικία και προτείνει την αποδέσμευση του στην οποία συνηγορούν και οι μέχρι σημείου ηλιθιότητας αφελείς διοικούντες. Όλα τα παραπάνω επικυρώνονται και πιστοποιούνται στις 11 Απριλίου 1987 στο 80′ του ματς απέναντι στον Απόλλωνα Καλαμαριάς στο ΟΑΚΑ, όταν ο εν λόγω προπονητής αλλάζει τον Θωμά αποδοκιμαζόμενος από το σύνολο των οπαδών. Στην συνέντευξη τύπου που θα ακολουθήσει ο Έλληνας προπονητής με ένα μακροσκελές και κατά τμήματα λογικά ασύνδετο λογύδριο, προσπαθεί να αιτιολογήσει και επιβεβαιώνει την επερχόμενη αποπομπή του Μαύρου.

VIDEO : http://www.youtube.com/watch?v=n51WJ3ScL9E

Ο Θωμάς θα επιστρέψει στον Πανιώνιο για αν αγωνιστεί εκεί μέχρι το 1991 σημειώνοντας συνολικά 51 γκολ σε 89 συμμετοχές και κατακτώντας και πάλι τον τίτλο του πρώτου σκόρερ Α’ Εθνικής το 1990 με 22 γκολ σε ηλικία 36 ετών. Η τρανότερη απόδειξη του “διαζυγίου” του προαναφερθέντος Έλληνα προπονητή με την διορατικότητα.
Μετά από μια καριέρα γεμάτη από διακρίσεις, χαρές και πλημμυρισμένη από την αγάπη του κόσμου γι’ αυτόν, σε αυτή την τελευταία περίοδο του στον Πανιώνιο ο Θωμάς Μαύρος θα ζήσει την μεγαλύτερη στιγμή της καριέρας του όταν στις 28 Οκτωβρίου 1989 θα βγεί στο γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας με την φανέλλα του Πανιωνίου σαν αντίπαλος της ΑΕΚ. Στο 27′ κάνοντας αυτό που ξέρει καλύτερα σκοράρει για τον Πανιώνιο. Ο Θωμάς δεν πανηγυρίζει το γκολ. Οι χιλιάδες των Ενωσιτών θεατών στην εξέδρα όμως αρχίζουν να παραλληρούν όρθιοι ουρλιάζοντας “Ποιός, ποιός, ποιός, ο Μαύρος ο Θεός” και αναγκάζουν τον Θωμά να τους χειροκροτήσει και να τους στείλει φιλιά αγάπης σκουπίζοντας επιδέξια και κάποιο δάκρυ συγκίνησης που έσπευσε να τρέξει.
Στις 14 Νοεμβρίου 1993 κρέμασε τα παπούτσια του στο φιλικό παιχνίδι Εθνικής Ελλάδας – ΑΕΚ, που διοργανώθηκε προς τιμήν του. Το ματς έληξε 2-4 και ο Μαύρος σκόραρε τρία γκολ στο τελευταίο παιχνίδι της ένδοξης καριέρας του, παίζοντας και με τις δύο ομάδες.
Στην καριέρα του στην Α’ Εθνική αγωνίστηκε 501 φορές σημειώνοντας 260 γκολ και είναι 1ος στην κατηγορία αυτή. Με την ΑΕΚ είχε 277 συμμετοχες με 174 γκολ και είναι 2ος σε αυτήν την κατηγορία πίσω από τον Μίμη Παπαϊωάννου.
Είναι 3ος σκόρερ όλων των εποχών για την Ένωση με την οποία έχει ακόμα 42 συμμετοχές με 40 γκολ στο Κύπελλο Ελλάδας και 25 συμμετοχές με 6 γκολ στα Ευρωπαϊκά Κύπελλα.
Κατέκτησε με την ΑΕΚ 2 Πρωταθλήματα (1977-78, 1978-79) και 2 Κύπελλα Ελλάδας (1977-78, 1982-83) ενώ αγωνίστηκε στα Ημιτελικά Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ την περίοδο 1976-77.
Αναδείχτηκε 1ος σκόρερ Α’ εθνικής 4 φορές (1978 – 22 γκολ, 1979 – 31 γκολ, 1985 – 27 γκολ με ΑΕΚ και 1990 – 22 γκολ με Πανιώνιο) ενώ το 1979 ήταν και 2ος σκόρερ στην Ευρώπη.
Η καριέρα του στις Εθνικές ομάδες είναι αξιοζήλευτη αν και πολλά έχουν ακουστεί για τον άδικο τερματισμό της το 1982 με εκλέκτορα τον Χρήστο Αρχοντίδη. Αφήνονται υπόννοιες ακόμη και για κομματικά και πολιτικά κριτήρια στην απόφαση παραγκωνισμού του.
Αγωνίστηκε με την Εθνική Νέων από το 1972 ως το 1974, με την οποία πέτυχε 4 γκολ στους αγώνες για το ευρωπαϊκό πρωτάθλημα. Δύο γκολ απέναντι στη Γιουγκοσλαβία στις 19/10/72 στο εκτός έδρας ματς, ένα απέναντι στην εντός έδρας ρεβάνς στις 24/1/73 και ένα γκολ στις 16/1/74 με αντίπαλο τη Μάλτα.
Στη συνέχεια αγωνίστηκε με την Εθνική Ελπίδων και μάλιστα στις 31/5/1972 σκόραρε το νικητήριο γκολ στον ημιτελικό του ευρωπαϊκού πρωταθλήματος στη νίκη επί της Τσεχοσλοβακίας με 2-1.
Με την ανδρική Εθνική Ελλάδος αγωνίστηκε στο διάστημα 1972-1984 σε 36 εμφανίσεις σκοράροντας 11 γκολ. Παραμένει ο νεότερος σε ηλικία σκόρερ σε αγώνα της Εθνικής και ήταν μέλος της ομάδας που αγωνίστηκε στην τελική φάση του Euro το 1980 στην Ιταλία.
Υψιστες στιγμές τιμής και αναγνώρισης της απαράμιλλης ποδοσφαιρικής του αξίας οι κλήσεις στην Μικτή Ευρώπης στις 18/8/1981 και στη Μικτή Κόσμου στις 22/7/1984 όπου αγωνίστηκε με συμπαίκτες κολλοσσιαία ονόματα της ποδοσφαιρικής ιστορίας όπως οι  Κρόλ, Σίλτον, Κήγκαν, Κέμπες, Πφάφ, Σάντσες, Ροστό, Νέεσκενς, Μάγκατ κ.α.
Είναι παντρεμένος με την πρώην μπασκετμπολίστρια του Παλαιού Φαλήρου Αγγελική Αγοραστοπούλου και έχουν δύο γιούς, τον Δημήτρη και τον Σωτήρη και μια κόρη, την Ιωάννα.
Μετά την αποχώρηση του από την ενεργό δράση ασχολήθηκε με επιχειρήσεις στον χώρο της εστίασης. Αν και πολλές φορές του προτάθηκε η ανάληψη θέσης στο προπονητικό ή διοικητικό σχήμα της ΑΕΚ αρνήθηκε πεισματικά μη συμφωνόντας με τα όσα γενικότερα συνέβαιναν στην ΑΕΚ και με την διαφορά νοοτροπίας που επικρατούσε σε σχέση με αυτήν της “δικής του” λατρεμένης ΑΕΚ.
Κάμφθηκε μόνο τον Αύγουστο του 2012 όταν ενώπιον της πιθανότητας πλήρους διάλυσης της ομάδας, ηγήθηκε προσπάθειας για την σωτηρία της, αναλαμβάνοντας την θέση του Προέδρου του ΔΣ. Αποχώρησε λίγο μετά, στις 30 Σεπτεμβρίου 2012, όταν διαπίστωσε προσπάθειες άλλων παραγόντων να παρακαμφθεί ο ίδιος και οι αποφάσεις του με την απομάκρυνση του προπονητή Βαγγέλη Βλάχου, που ο ίδιος είχε επιλέξει, να γίνεται η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι.

Video: https://www.youtube.com/watch?v=fPkN…layer_embedded,https://www.youtube.com/watch?v=Fwrh…layer_embedded